فناوری اطلاعات و ارتباطات بر پایه انتقال داده‌ها استوار است. انتقال داده‌ها در فضایی فراتر از یک رایانه، به ایجاد یک شبکه می‌انجامد. حال این شبکه ممکن است محدود به چند دستگاه در یک مکان محدود مانند خانه یا اداره باشد، و نیز می‌تواند در مقیاس‌های وسیع‌تری اجرا شود. سرعت و امنیت انتقال داده‌ها در این شبکه‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر این دو معیار، انتخاب کابل مناسب است. در این مقاله به بررسی تفاوت‌ کابل‌های شبکه و فیبر نوری خواهیم پرداخت. با ادامه این مقاله همراه ما باشید.

کابل شبکه چه ویژگی‌هایی دارد؟

در ابتدا لازم است تا توضیحی درباره کابل‌های شبکه و فیبر نوری بدهیم. کابل شبکه همانگونه که از نام آن پیداست کابلی است که برای ایجاد شبکه محلی استفاده می‌شود و از جنس مس ساخته می‌شود. شبکه محلی به انگلیسی (Local Area Network) گفته می‌شود و به همین دلیل به این کابل‌ها به اختصار کابل LAN هم گفته می‌شود. این کابل‌ها در گذشته به سرعت کمتر نسبت به کابل فیبر نوری که توضیح آن خواهد آمد، مشهور بودند. اما امروزه با وجود انواع پیشرفته‌تر از این کابل‌ها این عقیده چندان هم صادق نیست. امروزه شاهد وجود کابل‌های شبکه پرسرعت هستیم که سرعتی تا ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه را فراهم می‌کنند. همچنین نوع دیگری از این کابل موسوم به گیگابیت اترنت، که سرعتی در حدود ۱۰۰۰ مگابیت بر ثانیه به همراه دارد. با توجه به اینکه در حال حاضر سرعت در انتقال داده، حرف اول را می‌زند، بهترین گزینه استفاده از انواع کابل شبکه همین کابل گیگابیت است. این کابل‌ها دارای چهار جفت سیم به هم تابیده هستند که دو جفت از آن‌ برای ارسال داده و دو جفت آن هم برای دریافت داده کاربرد دارند. انتقال داده در این کابل‌ها از طریق سیگنال‌های الکترونیکی صورت می‌گیرد.کابل‌های Cat 5e و Cat6 کابل‌های شبکه‌ای هستند که قابلیت ارائه سرعت بالا را دارند.

انتقال داده از یک سیستم به دیگر سیستم‌ها به تشکیل یک شبکه منجر می‌شود.

هرسوالی که داری در انجمن مطرح کن

کابل فیبر نوری چه ویژگی‌هایی دارد؟

کابل فیبر نوری بر اساس ایده‌ای نوین و جالب ابداع شد. در این مدل، به جای استفاده از جریان الکتریکی برای انتقال داده، از نور برای این منظور استفاده می‌شود. این تفاوت، از مهم‌ترین تفاوت‌ کابل‌های شبکه با فیبر نوری است. کابل فیبر نوری، از لحاظ ساختاری از رشته‌های شیشه‌ای ساخته شده است که وظیفه انتقال داده‌ها با استفاده از نور را برعهده دارند. این رشته حتی از موی انسان نیز باریک‌تر هستند. این کابل‌ در دو نوع چندحالته و تک حالته ساخته می‌شوند. نوع تک حالته آن از نور لیرز برای انتقال داده استفاده کرده و نسبت نو چندحالته نازک‌تر می‌باشد. از لحاظ قیمت نیز، فیبر نوری تک‌حالته نسبت به فیبر نوری چندحالته گران‌تر است. این کابل‌ها سرعتی در محدوده ۱۰ مگابیت بر ثانیه تا ۱۰ گیگابایت بر ثانیه را ارائه می‌دهند.

گراهام بل از کسانی بود که تلاش‌ کرد تا با استفاده از نور، داده‌هایی را انتقال دهد. او چهار سال پس اختراع تلفن توانست با استفاده از نور، داده‌هایی را تا چند صدمتر دورتر انتقال دهد. اما به دلیل همین محدودیت، ایده‌ او قابلیت استفاده به صورت گسترده را نداشت. اما ایده‌ای که در نهایت به اختراع فیبر نوری منجر شد، ایده شکست نور بود. دانشمندان متوجه شده بودند که وقتی نور از هوا وارد آب می‌شود، شکسته می‌شود و همان خط سابق را ادامه نمی‌دهد. همچنین وقتی پرتو نوری از داخل با زاویه‌ای بیش از ۴۸ درجه نسبت به خط قائم فرضی تابیده شود، از آب خارج نمی‌شود بلکه به درون آن منعکس می‌شود. بعد‌ها دانشمندان ایده استفاده از شیشه به عنوان محیط انتشار را مطرح کردند. در سال ۱۹۶۰ با اختراع اشعه لیزر، امکان انتقال داده با استفاده از فیبر نوری ممکن شد. در دهه ۱۹۸۰ این فناروی توسعه بیشتری یافت. به طوری که در سال ۱۹۸۵ در حدود ۲ میلیون کیلومتر کابل فیبر نوری نصب شده بود.

در کابل فیبر نوری از نور برای انتقال داده استفاده می‌شود.

کابل‌های شبکه و فیبر نوری چه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند؟

در این قسمت از مقاله قصد داریم تا تفاوت‌ کابل‌های شبکه با فیبر نوری را مورد بررسی قرار دهیم.

تفاوت در آسیب‌پذیری: از مهم‌ترین تفاوت کابل شبکه با فیبر نوری، تفاوت در آسیب‌پذیری نسبت به پدیده‌ای به نام تداخل الکتریکی است. تداخل الکتریکی عبارت است از ایجاد اغتشاش‌هایی که از یک منبع خارجی بر یک مدار تاثیر می‌گذارد. این تاثیر به شکل‌هایی مانند القای الکترومغناطیسی و یا الکتروستاستیکی ظاهر می‌شود. به زبان ساده‌تر تداخل الکترومغناطیسی همان نویزهایی است که گاهی با آن‌ها مواجه می‌شویم. مزیت‌ کابل فیبر نوری نسبت نوع شبکه‌های آن این است که بر خلاف کابل شبکه نسبت به این پدیده آسیب‌پذیر نیست. علت آن هم این است که این کابل‌ها از جریان الکتریکی برای انتقال داده استفاده نمی‌کنند. از طرفی، همین عدم استفاده از جریان الکتریکی سبب می‌شود تا این نوع کابل برای استفاده در مکان‌هایی که برق فشار قوی وجود دارد و یا مستعد حملات صاعقه‌ای هستند، گزینه مناسبی باشد. این در حالی است که کابل‌های شبکه از جریان الکتریکی برای انتقال داده استفاده می‌کنند. به همین دلیل نسبت به تداخل الکتریکی آسیب‌پذیر هستند.

سرعت: کابل‌های شبکه به طور معمول از سرعت کمتری نسبت به نوع فیبر نوری دارند. برخی از کابل‌های فیبر نوری سرعتی در حدود ۱۰۰ ترابیت در ثانیه را نیز عرضه کرده‌اند. اما همانگونه که قبلا نیز ذکر شد، معنای این کلام این نیست که کابل‌های شبکه هم سرعتی کمی دارند. برخی از انواع کابل‌های شبکه سرعتی معادل سرعت برخی از کابل‌های فیبر نوری را ارائه می‎‌دهند. به عنوان مثال، کابل CAT6 سرعتی معادل ۱۰ گیگابیت بر ثانیه را دارد. کابل‌های فیبرنوری به دلیل سرعت بالایی که دارند، نسبت به نوع شبکه‌ای برای مسافت‌های طولانی مناسب‌تر هستند.

دوره آموزش سانترال پاناسونیک و ایزابل (سیپ سرور)

کابل فیبرنوری برای مسافت‌های طولانی مناسب است

تفاوت در هزینه: از دیگر موارد مهم از تفاوت‌ کابل‌های شبکه و فیبر نوری، تفاوت در هزینه‌هاست. در صورتی که بخواهید شبکه‌ای محدود به فضای اداره یا خانه داشته باشید استفاده از کابل شبکه از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه‌تر است. اما برای مسافت‌های طولانی، معمولا استفاده از فیبر نوری مناسب‌تر است. چرا که وقتی مسافت طولانی می‌شود، مقدار کابلی که استفاده می‌شود نیز بسیار زیاد خواهد بود و با توجه به قیمت بالای فلز مس، استفاده از این کابل‎‌ها برای این منظور مقرون به صرفه نیست. البته در صورت استفاده از کابل فیبر نوری نیز، ممکن است لوازم جانبی مورد نیاز برای آن هزینه‌بر باشد. از آنجا که بسیاری از رایانه‌ها دارای مجهز به کارت شبکه اترنت (ethernet)هستند، برای استفاده از کابل فیبر نوری لازم است تا کارت شبکه مخصوص آن را جایگزین کارت شبکه اترنت کنید. این جایگزینی خود هزینه‌ای را دربردارد. هر چند با توجه به اینکه استفاده از این روش رو به گسترش است، قیمت کابل فیبر نوری نیز در حال کاهش یافتن است.

روی هم رفته کابل فیبر نوری برای شبکه‌های محدود چندان مقرون به صرفه نیست. قیمت خود کابل فیبر نوری تنها یک عامل است. اما همانگونه که اشاره شد، برای اجرای این روش، نیاز به لوازم جانبی هم دارید که خود هزینه‌هایی را به شما تحمیل می‌کند. اما اگر پروژه شما از نوع تجاری یا صنعتی است، استفاده از کابل فیبر نوری هزینه‌های اضافی را کم کرده و نیز عملکرد شبکه را بالا می‌برد.

پهنای باند : پهنای باند مانند قطر لوله آبی است که هر چه بیشتر باشد قابلیت انتقال آب بیشتری را دارد. پهنای باند عبارت است از حداکثر اطلاعاتی که در لحظه می‌تواند روی یک رسانه ارتباطی منتقل شود. از دیگر تفاوت‌ کابل‌های شبکه و فیبر نوری، پهنای باند آن‌هاست. کابل‌های فیبرنوری در مقایسه با کابل شبکه پهنای باند بیشتری دارند.

کابل فیبر نوری پهنای باند بالایی دارد

امنیت : امنیت در عصری که حملات سایبری برای برخی از هکرها، به راحتی آب خوردن است از دغدغه‌های بسیاری از کاربران است. از این جهت، یکی از مولفه‌های مهم در ساختار یک شبکه نیز، امنیت آن است. استفاده از ابزارها و امکانات ایمن برای این منظور به امنیت بیشتر شبکه و عدم افشای اطلاعات کمک بزرگی خواهد کرد. از دیگر تفاوت‌ کابل‌ شبکه و فیبر نوری، ضریب امنیتی آن‌هاست. یکی از برتری‌هایی که کابل فیبر نوری نسبت به کابل شبکه دارد، امنیت بیشتر آن است. کابل شبکه به دلیل ساختاری که دارد، قابلیت رهگیری اطلاعات را راحت‌تر برای هکر فراهم می‌کند. این در حالی است که رهگیری اطلاعاتی که از طریق کابل فیبر نوری رد و بدل می‌شود به مراتب دشوارتر است. همین تفاوت برای اثبات ایمن بودن این کابل نسبت به کابل شبکه کافی است. بنابراین اگر امنیت اطلاعات برای شما اهمیت زیادی دارد، قطعا استفاده از کابل فیبر نوری بهتر است.
وزن : یکی از ویژگی‌های کابل‎‌های فیبر نوری، سبک بودن آن‌هاست. از آنجا که رشته‌های شیشه‌ای به کار رفته در این نوع کابل بسیار ریز هستند، وزن کمتری نسبت به کابل مسی دارند. این مزیت باعث راحتی در نصب می‌شود.
مصرف انرژی : مصرف انرژی در کابل‌های شبکه و فیبر نوری متفاوت است. فیبر نوری انرژی کمتری نسبت به کابل شبکه مصرف می‌کند و این مزیت باعث می‌شود تا برای تبادل اطلاعات در فاصله زیاد مناسب باشد. بیشترین فاصله‌ای که برای کابل‌های مسی پیشنهاد می‌شود، ۱۰۰ متر است در حالی که بیشترین فاصله پیشنهادی برای کابل فیبر نوری ۲ کیلومتر است.

سخن آخر:

در این مقاله با بیان تفاوت‌های کابل‌ شبکه و فیبر نوری ، سعی کردیم شما را در انتخاب گزینه مناسب راهنمایی کنیم. هر کدام از این دو نوع کابل، مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب هر یک بستگی به موقعیت، هدف و همچنین بودجه‌ای که می‌خواهید صرف کنید دارد.