استاندارد رنگ بندی کابل شبکه چگونه است؟

استاندارد رنگ بندی کابل شبکه

استاندارد رنگ بندی کابل شبکه از مسائلی است که برای متخصصین حوزه های شبکه اهمیت بسیار زیادی دارد این استاندارد که توسط انجمن مهندسی برق و الکترونیک IEEE تعریف شده یک استاندارد جهانی است که به عنوان راهنمایی برای متخصصینی که به طراحی شبکه می‌پردازند، بکار میرود.

اما نکته اینجاست که در این استاندارد، جزئیات دقیقی درباره رنگ کابل ها و هدف یا کاربردشان ارائه نشده چون رنگ بندی کابل ها معمولاً در بسترهای مخابراتی کاربرد بیشتری دارد و این مسئله در کابل های شبکه چندان کاربردی نیست. با این وجود در ادامه این مقاله درباره رنگ بندی کابل های شبکه و اهداف هر کدام از آنها توضیحاتی به شما ارائه میدهیم.

رنگ بندی کابل شبکه با استاندارد ۱۰۱

اولین نکته‌ای که در خصوص رنگ بندی و استاندارد کابل شبکه باید در نظر داشته باشید این است که حتی با وجود ارائه استانداردهایی از طرف انجمن ieee هنوز هم این استاندارد به صورت یکپارچه در سراسر جهان و در صنایع مختلف پذیرفته نشده است. بنابراین، رنگ بندی استاندارد کابل شبکه که در یک صنعت خاص مورد استفاده قرار می گیرد ممکن است با صنعت دیگری متفاوت باشد و حتی با توجه به اینکه چه زمانی کابل کشی شبکه انجام شده متفاوت به نظر برسد.

علاوه بر عدم وجود استاندارد یکپارچه در خصوص رنگ های کابل شبکه در کشورها و صنایع مختلف، وارد شدن کابل ها از کشورهای سازنده متفاوت نیز به استفاده از نوع رنگ بندی بدون استاندارد خاصی می ‌انجامد. همچنین با وجود اینکه IEEE توانسته برای زیرساخت‌های مخابراتی و صنایع مرتبط با آن، استانداردهای مناسبی را در سراسر جهان برای رنگ بندی رشته سیم ها و کابل ها جا بیندازد اما این اتفاق هنوز برای کابل های شبکه به طور کامل نیفتاده است.

البته هنوز هم تا حدودی می توان از روی رنگ کابل شبکه به برخی از خصوصیات آن پی برد.که در ادامه برخی از این رنگ‌ها را با هم بررسی می‌کنیم.

انواع کابل شبکه و کاربردهای آن

تفاوت رنگ بندی کابل های اترنت چه مفهومی دارد؟

کابل های اترنت از رایج‌ترین نوع کابل های شبکه هستند که در شبکه های کامپیوتری مورد استفاده قرار می‌گیرند. از این کابل ها هم در کاربردهای خانگی و هم تجاری استفاده می شود به خصوص، زمانی که نیاز به یک شبکه با سیم برای به اشتراک گذاری داده و دسترسی به اینترنت باشد، این کابل ها کاربرد گسترده ای پیدا می‌کنند. اغلب اوقات، روتر اینترنت نیز از کابل های اترنت برای برقراری ارتباط با مودم کابلی استفاده کرده و این کابل توسط شرکتی که خدمات اینترنت را به شما ارائه می دهد و مودم را از آنجا تهیه کرده‌اید، همراه با کیت مودم برای شما ارسال می شود.

اگر تا به حال از بیش از یک شرکت یا سرویس ارائه دهنده اینترنت استفاده کرده اید حتما متوجه شده اید که رنگ کابل اترنت هر کدام از آنها با یکدیگر متفاوت است. این تفاوت رنگ چه معنایی می‌تواند داشته باشد؟ آیا رنگ متفاوت کابل نشان دهنده پر سرعت بودن یا کم سرعت بودن آنهاست؟ برای رسیدن به پاسخ این سوالات باید به استاندارد رنگ بندی مخصوص کابل های اترنت آگاه باشید.

رنگ بندی کابل اترنت چگونه است؟

کابلهای اترنت نیز مانند سایر کابل ها می توانند با رنگ های مختلفی به بازار عرضه شوند. برخی از کابل ها سریع تر و برخی دیگر کیفیت بالاتری دارند اما آیا با توجه به رنگ می‌توان کیفیت و سرعت این کار را از هم تشخیص داد ؟

رایج ترین رنگی که در کابل های اترنت دیده می شود: خاکستری، آبی، زرد، نارنجی و سفید است. اگر قرار باشد که از کابل اترنت در فضای باز استفاده شود معمولاً به رنگ سیاه و از نوع ضدآب ساخته می شود تا دوام و طول عمر بالاتری داشته باشد.

مفهوم رنگ بندی کابل های اترنت

همانطور که اشاره کردیم رنگ کابل های اترنت می‌تواند بسته به اینکه در چه کشوری تولید شده و هدف سازنده از کاربرد آن چه بوده است، متفاوت باشد. به عنوان مثال، در وزارت دفاع یا DOD معمولاً از رنگ متفاوتی برای کارکردهای اترنت استفاده می‌شود تا داده هایی که در حال رد و بدل شدن است، دسته بندی شود. به عنوان مثال کابل با رنگ زرد برای ارسال داده های بسیار محرمانه کابل قرمز برای داده‌های تاحدودی محرمانه و رنگ آبی برای سایر داده های عمومی و متداول به کار می رود.

کابل شبکه چیست؟بررسی انواع کابل شبکه

استاندارد رنگ بندی برای اینترنت با سیم

تا اینجای کار متوجه شدید که استاندارد خاصی برای رنگ بندی کابل شبکه وجود ندارد و رنگ های مختلفی که برای کابلهای اینترنت مورد استفاده قرار می گیرد نمی تواند نشان دهنده مزیت کابل ها بر یکدیگر باشد با این حال نکاتی وجود دارد که هنگام انتخاب کابل شبکه بهتر است به آنها دقت کنید.

کابل خاکستری :

کابل های شبکه ای که به رنگ خاکستری تولید می شوند معمولاً به عنوان کابلهایی اترنت در برقراری ارتباط استاندارد مثل شبکه‌های خانگی و تجاری مورد استفاده قرار می گیرند.

کابل سبز :

 کابل های شبکه سبز رنگ معمولاً جزو کابل های کراس اوور دسته بندی می شوند که برای برقراری ارتباط بین چند کامپیوتر و دستگاه به طور مستقیم با یکدیگر کاربرد دارند.

کابل زرد رنگ :

کابل های اترنت زرد رنگ معمولاً برای ارتباطاتی که از نوع پاور اور اینترنت یا POE ساخته می شوند مورد استفاده قرار می گیرند. جالب است بدانید که این استاندارد توسط IEEE در سال ۲۰۰۹ مطرح شد تا به دسته بندی کردن کابل هایی که جریان ۳۰ واتی را در سطح پورت زمانی که با یک کابل Twisted pair (زوج به هم تابیده) اترنت مورد استفاده قرار می‌گرفتند، منتقل می‌کردند، کمک کند.

 کابل اترنت آبی رنگ :

کابل های شبکه آبی رنگ معمولاً برای ارتباط ترمینال سرور مورد استفاده قرار می گیرند. ترمینال سرور برقراری ارتباط چندین سیستم را به یک شبکه LAN بدون نیاز به استفاده از مودم یا رابط شبکه امکان‌پذیر می‌کند.

آنچه که مطرح کردیم رایج ترین نوع استانداردی است که در حال حاضر برای رنگ بندی کابل شبکه مورد استفاده قرار می‌گیرد و معمولاً توصیه شده که برای کاربردهای مختلف از کابل های اترنت با چنین رنگ هایی استفاده شود اما تا زمانی که کل کشورهای جهان و سازندگان کابل های شبکه به این استانداردها پایبند نباشند نمی‌توان صد در صد مطمئن بود که کاربرد کابل ها مطابق با استاندارد مطرح شده است.

کابل شبکه یا فیبر نوری کدام مناسب تر است؟

استاندارد رنگ بندی کابل پچ

همانطور که انتظار می رود استانداردهای رنگ بندی خاصی برای کابل پچ توسط  ANSI/TIA ارائه شده است اما هنوز هم این استانداردها به طور کامل در سراسر جهان پذیرفته نشده اند. تعیین استاندارد نحوه استفاده از کابل های شبکه با رنگ بندی های مختلف مشخص شده تا به کاربران شبکه این امکان را بدهد که از یک سیستم یکپارچه برای قراری ارتباط در شبکه از طریق کابل استفاده کنند.

رنگهای استانداردی که برای سوکت های پچ کورد توصیه می‌شود به صورت زیر است:

• خاکستری برقراری ارتباط اترنت استاندارد
• سبز برقراری ارتباط اترنت کراس اوور
• زرد برقراری ارتباط POE
• نارنجی برقراری ارتباط آنالوگ بدون شبکه
• بنفش برقراری ارتباط دیجیتالی بدون شبکه
• آبی برقراری ارتباط سرور ترمینال
• قرمز مورد استفاده برای دوربین های آی پی
• مشکی مورد استفاده به عنوان رنگ عمومی صورتی مورد استفاده به عنوان رنگ انتخابی جایگزین
• سفید مورد استفاده به عنوان رنگ انتخابی جایگزین

رنگ بندی کابل های پچ با توجه به کاربرد و همچنین کاربری که از آنها استفاده می کند می تواند متفاوت باشد اما نکته اصلی این است که باید یکپارچگی و هماهنگی از جایی شروع شود. بنابراین، اگر سیستم های جدیدی که در حال کابل کشی شبکه هستند، از این استانداردهای رنگ بندی تبعیت کنند، در مدت زمان کوتاهی این استاندارد در سراسر جهان پذیرفته خواهد شد که در نتیجه موجب صرفه‌جویی در زمان و هزینه بسیار زیادی در تعمیر و نگهداری از کابل های شبکه و پیشگیری از هرگونه پیچیدگی و ابهام در آینده خواهد شد.

استاندارد رنگ بندی کابل CAT6

با وجود اینکه رنگبندی کاور یا روکش کابل ها از انواع مختلف مثل CAT5،CAT6  غیره چندان از استاندارد خاصی پیروی نمی کند اما زوج سیم های داخلی کابل ها کاملاً از یک استاندارد جهانی شده تبعیت می کنند. رنگ کاور یا پوشش کابل ها فقط با هدف اینکه کاربر متوجه شود کابلی که در حال استفاده از آن است از نوع کابل شبکه به شمار می‌آید، انتخاب می شود. در حالیکه رنگ بندی زوج سیم ها در کابل های شبکه مثل کابل تویستد پر CAT6 از استاندارد کاملاً مشخصی پیروی می کند که مطابق با تمامی کابل های اترنت دیگر می باشد استانداردی که برای رنگ بندی کابل CAT6 مورد استفاده قرار می گیرد معمولاً به قرار زیر است:

• آبی برقراری ارتباط شبکه
• زرد مورد استفاده برای دوربین های امنیتی با سیم
• سفید مورد استفاده برای دوربین های امنیتی با سیم
• خاکستری مورد استفاده برای ارتباطات داخلی که معمولاً به نام جامپر شناخته می‌شود
• سیاه معمولاً برای تجهیزات و دستگاه های کاری در یک شبکه مورد استفاده قرار می‌گیرد
• قرمز اغلب برای سیستم های تلفنی ویپ یا سیستم های برقراری ارتباط اضطراری مورد استفاده قرار می گیرد

هرسوالی که داری در انجمن مطرح کن

نمودار رنگ بندی استاندارد کابل شبکه

احتمالا اگر به دنبال پیدا کردن نمودار خاصی برای رنگ بندی کابل های شبکه در اینترنت جستجو کرده باشید، به نتیجه مطلوبی نرسیده اید. چون همان طور که گفتیم در این زمینه هنوز استاندارد رنگ بندی که در سراسر جهان پذیرفته شده باشد تاییدنشده و همچنان همان رنگ بندی های استاندارد مربوط به زیرساخت های مخابراتی در ساختمان های تجاری تنها استاندارد رنگ بندی مورد تاییدی ست که تقریباً تمام کشورها از آن تبعیت می‌کند.

هرچند استانداردسازی وظیفه دارد که روند تشخیص کابل را از یکدیگر را به نحوی برای تمام کاربران ساده کند اما جستجو در اینترنت نشان می دهد که هر سازمان، کشور یا تولیدکننده نمودار رنگ بندی و استاندارد مخصوص به خود را برای کابل های شبکه ارائه داده است.

با اینکه نمی توان یک نمودار واحد برای تمام کشورهای جهان یا صنایع مختلف ارائه دادند اما بد نیست نگاهی به یکی از این نمودارها بیاندازیم تا حداقل برای درک مفهوم استانداردی که یک سازنده یا سازمان برای کابل های شبکه مورد استفاده یا تولید شده خود ارائه می دهد، مشکلی نداشته باشیم.

نموداری که برای مشخص کردن استاندارد رنگ بندی کابل شبکه توسط سازنده یا یک سازمان خاص را می شود معمولاً به شکل زیر است:

استاندارد رنگ بندی کابل شبکه با سوکت RJ45

برای تشخیص استاندارد رنگ بندی کابل شبکه با سوکت RJ45، ابتدا باید بدانید که کابل اترنت در انواع مختلفی وجود دارد.

می توانید لوازم انبوه کابل اترنت را در بسیاری از فروشگاه های لوازم کامپیوتر یا الکتریکی ها پیدا کنید.

برای کابل کشی شبکه شما حداقل به یک کابل کت ۵ نیاز دارید تا سرعتی در حد گیگابایت داشته باشید. اما امکان استفاده از انواع دیگر کابل مانند کت ۶ یا STPنیز وجود دارد.

شاید در ابتدا کمی سردرگم شوید اما برای راحت تر شدن آشنایی با نحوه کابل کشی استاندارد شبکه بهتر است از اینجا شروع کنیم که ۲ دسته کابل اصلی وجود دارد، کابل مفتولی (Solid) و رشته ای (braided).

تفاوت کاربرد کابل مفتولی (Solid) و رشته ای (braided)

کابل اترنت رشته ای در کابل کشی پچ برای دسکتاپ بهتر عمل می کند  و انعطاف پذیرتر از کابل اترنت مفتولی است و کار با آن راحت تر است، اما فقط برای فواصل کوتاه مناسب است.

کابل اترنت مفتولی برای فواصل طولانی تر و کابل کشی در موقعیت ثابت در نظر گرفته شده است.

 اگر قرار است، کابل از یک فضای دارای گردش هوا به عنوان مثال، بالای سقف کاذب یا زیر یک طبقه بلند عبور کند، باید از کابل اترنت مفتولی استفاده شود.

ممکن است تشخیص نوع کابل اترنت مفتولی یا رشته ای از ظاهر آن غیرممکن باشد، بنابراین، برای تشخیص استاندارد رنگ بندی در کابل شبکه با سوکت RJ45 ، مجبوریم انتهای یک کابل را ببریم و به رشته های داخل آن نگاهی بیندازیم.

ظاهر کابل شبکه استاندارد

ظاهر داخلی کابل اترنت به شکل زیر است:

ساختار داخلی و استاندارد کدگذاری و رنگ بندی در کابل شبکه با سوکت RJ45

داخل کابل اترنت، ۸ سیم رنگی وجود دارد. این سیم ها به صورت ۴ جفت سیم پیچ خورده به هم دیده می شوند، هر جفت دارای یک تم رنگی مشترک است.

یک سیم در این جفت، سیم ثابت است و دیگری سیم اصلی سفید با نوار رنگی است (گاهی اوقات، هیچ رنگی به صورت راه راه روی سیم وجود ندارد، تنها راه تشخیص این که کدام سیم همان سیم مورد نظر است این است که بررسی کنید که کدام سیم در اطراف سیم دیگر پیچ خورده است).

نمونه هایی از طرح های نامگذاری مورد استفاده عبارتند از:

کابل نارنجی (نارنجی، سفید)

کابل نارنجی، سفید/ نارنجی

سیم هایی که به هم پیچ خورده اند، در کابل شبکه و سوکت RJ45 بسیار مهم هستند زیرا برای مقابله با سر و صدا و تداخل در نظر گرفته شده اند.

برای عملکرد مناسب کابل اترنت، سیم کشی مطابق استاندارد مهم است.

استاندارد کابل کشی شبکه با سوکت RJ45

TIA/EIA-568-A دو استاندارد T568A و T568B را برای اتصال کابل شبکه با سوکت RJ45 را مشخص کرده است.

دو استاندارد سیم کشی، T568A و T568B فقط در نحوه  قرار گرفتن رشته های رنگی کنار هم با متفاوت است.

 معمولا کابل کشی با استاندارد T568A پیشنهاد می شود، چون یک استاندارد پذیرفته شده جهانی است.

البته انتخاب شما ممکن است بسته به نوع سیم کشی، سوکت ها یا ترجیحات شخصی تعیین شود، اما توصیه می شود طبق استاندارد عمل کنید. و

کانکتورهای کابل شبکه

متداول ترین کانکتور برای کابل اترنت، سوکت RJ45 نامیده می شوند که دارای ۸ جایگاه برای وارد کردن رشته سیم ها است.

برای شروع سیم کشی طبق استاندارد کابل شبکه ابتدا باید مشخص کنید آیا از کانکتور برای کابل مفتولی استفاده می کنید یا رشته ای.

برای سیم های رشته ای، از کانکتور هایی که دارای نقاط اتصال نوک تیز یا پین است استفاده می شود که در واقع سیم را سوراخ می کند تا اتصال برقرار شود.

امابرای سیم های مفتولی، از جک استفاده می شود که دارای قطع کننده ای است که عایق را قطع کرده و با سیم از هر دو طرف اتصال برقرار می کند.

برای کابل کشی شبکه طبق استاندارد حتما باید نوع جک یا کانکتور و همچنین نوع کابل را مشخص کنید.

اما چون کابل های رشته ای و سوکت RJ45 متداول ترین نوع کابل کشی شبکه به شمار می آیند در ادامه استاندارد کابل کشی شبکه با این نوع سوکت را بررسی می کنیم.

 استاندارد کدگذاری رنگ بندی در کابل شبکه و سوکت RJ45

اولبن نکته ای که می خواهیم به آن اشاره کنیم در مورد علت رعایت استاندارد کابل کشی شبکه است. در واقع باید بدانید که اتصال شبکه فقط زمانی برقرار می شود که دو سر یک کابل رشته ای با رنگ های مشابه داخل کانکتور قرار گرفته باشند.

به همین علت مهم است که از استاندارد پیروی کنید تا برای کابل کشی حتی در فواصل طولانی به مشکل برنخوردید.

درصورتیکه کابل رشته ای طبق استاندارد انجام نگیرد برای برقراری اتصال شبکه، باید سرسوکت یک طرف کابل باز شود تا مشخص کنیم رشته ها به چه صورت وارد سوکت شده سپس رشته ها را در سر دیگر کابل به همان ترتیب وارد سوکت کنیم.

خودتان تصور کنید که برای کابل های متعدد در یک ساختمان چند صد متری این کار چقدر می تواند زمانبر باشد.

درصورتیکه اگر سوکت زنی طبق استاندارد انجام گیرد، ترتیب رنگ ها کاملا مشخص است و این کار به سرعت انجام می گیرد.

استاندارد وارد کردن رشته های کابل شبکه داخل سوکت RJ45 به دو صورت زیر است:

استاندارد رنگ‌بندی کابل شبکه طبق T568A درصورتیکه قرار است مستقیماً به هاب یا سوییچ وارد شود:

استاندارد رنگ‌بندی کابل شبکه طبق T568B درصورتیکه قرار است مستقیماً به هاب یا سوییچ وارد شود:

استاندارد رنگ‌بندی کابل شبکه درصورتیکه قرار است با مدل peer to peer بدون هاب یا سوییچ استفاده شود:

نحوه کابل کشی شبکه با کانکتور RJ-45 طبق استاندارد T-568B

شکل بالا طرح کابل کشی و نحوه اتصال رشته ها در سوکت RJ-45 مطابق با استاندارد T-568B را نشان می دهد. استاندارد T-568B بیشترین استفاده را در کابل کشی شبکه دارد.

در جدول زیر نیز ترتیب قرار دادن رشته ها در هر پین سوکت RJ-45 با استاندارد T-568B ارائه شده است:

پین #	رنگ	جفت #	نام
۱	سفید/ نارنجی	۲	انتقال داده +
۲	نارنجی	۲	انتقال داده –
۳	سفید/ سبز	۳	داده رسیده +
۴	آبی	۱	بدون استفاده
۵	سفید/ آبی	۱	بدون استفاده
۶	سبز	۳	داده رسیده  –
۷	سفید/ قهوه ای	۴	بدون استفاده
۸	قهوه ای	۴	بدون استفاده

همانطور که می بینید پین ها دارای عدد زوج همیشه نوار رنگ ثابت و پین های فرد دارای نوار سفید/ رنگی هستند.

نحوه کابل کشی شبکه با کانکتور RJ-45 طبق استاندارد T-568A

در تصویر زیر نحوه کابل کشی شبکه مطابق با استانداردهای T-568A را می بینید. مطمئن باشید که یا از استاندارد T-568B یا از استاندارد T-568A در کل کابل کشی یک شبکه پیروی می کنید. شما نمی توانید استانداردهای مختلف کابل کشی را در یک شبکه با هم ترکیب کنید.

در جدول زیر نیز ترتیب قرار دادن رشته ها در هر پین سوکت RJ-45 با استاندارد T-568A ارائه شده است:

پین #	رنگ	جفت #	نام
۱	سفید/ سبز	۳	انتقال داده +
۲	سبز	۳	انتقال داده –
۳	سفید/ نارنجی	۲	داده رسیده +
۴	آبی	۱	بدون استفاده
۵	سفید/ آبی	۱	بدون استفاده
۶	نارنجی	۲	داده رسیده  –
۷	سفید/ قهوه ای	۴	بدون استفاده
۸	قهوه ای	۴	بدون استفاده

نحوه کابل کشی کراس اور با سوکت RJ-45

برخی از پروژه ها ممکن است به کابل کشی کراس اور نیاز داشته باشند. متداول ترین روش استفاده از کابل کراس اور برای کابل کشی بین دو هاب اتفاق می افتد. یک کابل متقاطع “انتقال و دریافت داده” را کراس اور می کند. پین های ۱ و ۳ از روی هم و پین های ۲ و ۶ نیز از روی هم عبور می کنند. برای ساختن یک کابل کراس اور، کافی است یک سوی آن را طبق استاندارد T-568B ، و طرف دیگر را مطابق استاندارد T-568A کابل کشی کنید.

جمع بندی

اگر به عنوان یک متخصص شبکه قصد راه اندازی یک شبکه جدید با ارتباطات کابلی را دارید توصیه می‌کنیم از همان استاندارد رنگ بندی ارائه شده توسط سازمان IEEE پیروی کنید اما اگر قصد دارید از یک چیدمان دلخواه برای رنگ بندی کابل های شبکه استفاده کنید حتماً نمودار مرتبط با آن را در اختیار افراد مسئول قرار دهید تا اگر در آینده نیاز به تعویض تعمیر و نگهداری کابل های شبکه بود افراد مرتبط با این کار دچار ابهام نشوند.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره زیر ساخت های مخابراتی و شبکه می توانید دوره های آموزشی مرتبط را از سایت PBXshop دانلود کنید.