استاندارد رنگ بندی کابل های شبکه (جلسه ۲۵)

آشنایی با استاندارد رنگ بندی کابل های شبکه 

در این درسنامه از دوره جامع pbxshop ما قصد داریم که درباره ی اهمیت رنگ بندی استاندارد کابل های شبکه با شما صحبت کنیم. قرار است با هم ببینیم که اصلاً رنگ بندی استاندارد کابل های شبکه چیست و چرا نیاز است که ما حتماً این استاندارد را رعایت نماییم. بنابراین برای آشنایی بیشتر با این موضوع، پیشنهاد می کنیم تا انتهای این درسنامه با ما همراه باشید :

بررسی اهمیت رنگ بندی استاندارد کابل های شبکه

خوب؛ در ارتباط با رنگ بندی استاندارد کابل های شبکه، ما ترجیح می دهیم که ابتدا درباره ی اهمیت رنگ بندی این کابل ها صحبت کنیم. چرا که تنها در این صورت شما کاملاً متوجه خواهید شد که اصلاً چرا این رنگ بندی ها و استانداردها تعریف می شوند و پس از درک موضوع اهمیت رنگ بندی، به سراغ استانداردهای اصلی رنگ بندی خواهیم رفت.

ببینید دوستان، رنگ بندی کابل های شبکه بر اساس یک استاندارد جهانی تعریف می شود. بنابراین ما برای تسلط بر این داستان نیاز است که حتماً این رنگ بندی ها را کامل بشناسیم. در واقع حتی اگر قرار نباشد که در پروژه ی شما این استانداردها استفاده شود، شما باید حتماً آن ها را بلد باشید. چرا؟ چون به محض بروز مشکل در هر شبکه، شما با کمک این رنگ بندی ها می توانید منشا مشکل را پیدا کنید.

اما اگر فرد این استانداردها را بلد نباشد، نمی تواند برای حل مشکل پیش آمده، کاری انجام دهد. در واقع ضرورت تسلط بر این استانداردها، از اوجب واجبات است.

در واقع فرد اصلاً نمی تواند تشخیص دهد که سمت دیگر کابل به چه رنگی است و هر بار باید برود و رنگ سر سوکت ها را بررسی کند و دوباره به سمت دیگر شبکه برگردد. حالا در قسمت های بعدی مشاهده خواهیم کرد که در دو سر کابل های شبکه باید حتماً سر سوکت های مشابه به هم وصل شوند.

پس پیشنهاد اکید ما این است که به عنوان یک ادمین حتماً در تمامی پروژه هایتان از استاندارد رنگ بندی کابل شبکه استفاده نمائید. این موضوع یک استاندارد جهانی است و بر طبق این اصول سر سوکت ها بر روی دو طرف کابل ها نصب می شوند.

البته شاید شما تصور کنید که رنگ بندی مد نظر شما رنگ بندی راحت تری برای اجرای کابل شبکه در شبکه ی کامپیوتری باشد اما این رنگ بندی یک استاندارد و تعریف همگانی نیست و شما برای این که یک کار درست و استاندارد را اجرا کنید باید بر طبق همین رنگ بندی تعریف شده و در مدیوم جهانی عمل نمائید. البته این رنگ بندی ها اصلاً موضوع خاص و پیچیده ای نیستند.

در واقع کافیست که شما چند پروژه ی اول کارتان را بر طبق همین رنگ بندی اجرا کنید. کم کم این استانداردها در ذهن شما نهادینه می شوند و می توانید بر طبق همان ها کارتان را انجام دهید. به این شکل سر هر پروژه ای هم باشید دیگر نیازی نیست که بروید و بررسی کنید که سمت دیگر کابل چجوری هست و چه رنگی دارد! چون سر سوکت بندی ها استاندارد انجام شده و شما می توانید طبق همین استاندارد تعریف شده حدس بزنید که سر دیگه ی کابل چه سوکتی دارد. پس این موضوع می شود اهمیت رعایت استاندارد رنگ بندی کابل های شبکه . حالا به سراغ تعریف خود استانداردها برویم.

استاندارد رنگ بندی

خوب حالا به سراغ موضوع اصلی برویم و درباره ی ترتیب رنگ ها صحبت کنیم و با هم ببینیم که اصلاً استاندارد رنگ بندی کابل های شبکه به چه صورت است. در تصویر زیر شما استاندارد نوع B را مشاهده می کنید. البته در قسمت بعد تر درباره ی استاندارد نوع A و B به طور مفصل صحبت خواهیم کرد. ولی در کل استانداردی که مد نظر ما هست و تقریباً در طول تمام پروژه ها استفاده می شود؛ استاندارد نوع B می باشد.

خوب در استاندارد نوع B سر سوکت ها باید بر طبق استانداردها اجرا و پیاده سازی شوند. برای نصب یک سر سوکت دقت کنید که پین های روی سر سوکت باید به سمت شما و زبانه ی سر سوکت به سمت پشت باشد. حالا ترتیب رنگ های سر سوکت از سمت چپ به راست تعریف می شود.

یعنی دقیقاً تصویری که شما در سمت راست عکس زیر مشاهده می کنید. تصویر سر سوکت راست و مستطیل های درج شده بر روی سر سوکت نشان دهنده ی همان پین ها می باشند. مستطیل های زیر سوکت همان کابل های شبکه ی ما هستند. ما روی کابل شبکه چهارتا زوج سیم داریم. در واقع وقتی کابل شبکه را باز می کنید می توانید این چهارتا زوج سیم را مشاهده کنید. البته درباره ی این موضوع در درسنامه ی بعدی به صورت مفصل توضیح خواهیم داد.

اما در کل به این صورت است که شما وقتی روکش کابل شبکه را باز می کنید چهارتا زوج سیم مشاهده می کنید که به این صورت هستند؛ زوج سیم های سفید نارنجی و نارنجی که به هم تابیده شده اند. سفید سبز و سبز که به هم تابیده شده اند و به ترتیب سفید آبی و آبی و سفید قهوه ای و قهوه ای که به یکدیگر تابیده شده اند.

این جا شما هشت رشته سیم می بینید که به صورت چهار زوج سیم به هم دیگر تابیده شده اند. حالا این هشت رشته سیم باید بر طبق ترتیب و استانداردی که ما تعریف می کنیم بر روی سر سوکت شما نصب شوند و این ترتیب از سمت چپ به سمت راست اجرا می شود.

خوب بر طبق تصویر پیش می رویم؛ رشته سیم اولی به رنگ سفید نارنجی است. بعد این رنگ باید رنگ نارنجی باشد. رنگ بعدی سفید سبز است و بعد این رنگ، به ترتیب رنگ های آبی، سفید آبی، سبز، سفید قهوه ای و قهوه ای قرار دارند. اگر دقت کنید این موضوع یک ساختار کلی دارد که این ساختار به این صورت است که یک گزینه رنگ سفید است و بعدی یک رنگ کامل و صد در صد شما به هر روشی که راحت تر هستید باید این ترتیب را حفظ کنید.

مثلا وقتی سر پروژه ی شما قرار است که ۲۰ تا سر سوکت نصب کنید، حتماً باید به این پروسه ی ترتیب رنگ بندی کابل شبکه تسلط کافی داشته باشید. اما درباره ی نحوه ی نصب سر سوکت ما در درسنامه ی بعدی مفصلاً توضیح خواهیم داد. در کل در این درسنامه ما فقط به معرفی و توضیح رنگ بندی کابل های شبکه می پردازیم.

خوب ما در قسمت زیر رنگ های ذکر شده را برایتان به ترتیب می نویسیم و سپس توضیح می دهیم که هر رنگ چه عددی را به خود اختصاص می دهد.

این ۸ رشته سیمی هستند که ما باید روی سر سوکت نصب کنیم. حالا این استاندارد رنگ ها با این اعداد در واقع همان استاندارد نوع B می باشند. در واقع این کابل با این استاندارد رنگی یک کابل شبکه ی نرمال معرفی می شود. شما می توانید در شکل راست تصویر ارائه شده در سوکت Rj 45 pinout استاندارد رنگ بندی سوکت نوع B را مشاهده نمائید.

همان طور که مشاهده می کنید زبانه به سمت پایین یعنی پشت به ماست. حالا چیدمان رنگ ها  از چپ به راست به این ترتیب می باشد. خوب این در واقع ترتیب چینش رنگ هاست. اما این که این سر سوکت چگونه نصب می شود، موضوعی است که در دسنامه ی بعدی به آن اشاره خواهیم کرد.

اما ما قصد داریم که درباره ی استاندارد نوع A نیز با شما صحبت کنیم. این اطلاعات صرفاً به این خاطر است که شما با کابل های کراست اور آشنایی پیدا کنید و صرفاً به جهت بالا بردن اطلاعات شماست. در استاندارد نوع A در چیدمان رنگ ها جای کابل سفید نارنجی و نارنجی با کابل سفید سبز و سبز عوض می شود. این چهار رشته سیم در واقع چهار رشته سیم ما هستند.

در واقع تمامی اطلاعات مورد نظر ما از طریق همین چهار رشته سیم ارسال و دریافت می شود. بنابر این طبق این توضیح شما برای اتصال یک سیم و یا دیوایس باید از کابلی استفاده کنید که حداقل این چهار رشته سیم را داشته باشد. چرا؟ چون اگر این چهارتا رشته سیم داخل کابل نباشند اصلاً ما نمی توانیم اطلاعات و دیتاهایمان را رد و بدل کنیم. این چهار رشته سیم خیلی مهم هستند مثلاً اگر سیم های سفید قهوه ای و قهوه ای نباشن باز هم شما انتقال اطلاعات را دارید.

همین اتفاق در نبود کابل های سفید آبی هم می تواند رخ دهد. اما این که هر کدام از این رنگ ها چه کاری در شبکه انجام می دهند، در بخش بعدی به صورت کامل به شما توضیح خواهیم داد؛ فقط همین را بدانید که در استاندارد نوع A جای سفید نارنجی و نارنجی با سبز و سفید سبز عوض نمی شود. در تصویر زیر شما می توانید مشاهده کنید که استاندارد رنگ بندی نوع A به چه صورت می باشد.

در این تصویر شما می توانید به راحتی مشاهده کنید که چیدمان نوع A چه تفاوتی با چیدمان نوع B دارد. در واقع همان توضیحی را که ارائه دادیم: جای کابل های سفید نارنجی و نارنجی با کابل های سفید سبز و سبز عوض می شود اما کابل های قهوه ای و سفید قهوه ای و آبی و سفید آبی در جای خودشان ثابت هستند. خوب حالا به کابلی که یک سمت آن سوکت نوع A باشد و در سمت دیگر آن سوکت با چیدمان نوع B وصل باشد کابل کراس اور گفته می شود. اما این کابل کجاها استفاده می شود؟!

در زمان های قدیم وقتی که قصد داشتیم دو کامپیوتر را به یکدیگر شبکه کنیم و از  سوئیچ نمی کردیم، حتماً برای این اتصال باید از کابل کراس over استفاده می نمودیم. کابلی که یک سمت آن باید سوکت نوع A و سمت دیگر آن سوکت نوع B باشد. اما امروزه دیگر از این کابل ها با این هدف استفاده نمی شود. در واقع دیگر در هیچ قسمتی از شبکه از این کابل استفاده نمی کنند.

کاری که کابل کراس اور انجام می دهد این است که send را به receive مقابل و receive را به send مقابل وصل می کند. یعنی جای send و  receive را برعکس می نماید. ولی خوب با توجه به ساختمان امروزی دیگهر این موضوع و قابلیت کابل کراس اور استفاده و کاربردی ندارد و می توان گفت که این نوع کابل منسوخ شده و پیشنهاد ما هم این است که شما اصلاً سمت کراس اور نروید و از استاندارد نوع A هم استفاده نکنید.

هرسوالی که داری در انجمن مطرح کن

در واقع اگر پروژه ای داشتید که بیس آن از قبل با نوع A بود که هیچ؛ کاری نمی توان کرد. ولی اگر این طور نبود؛ پیشنهاد ما این است که شما تمام پروژه هایتان را با نوع B کار کنید. نوع B یه چیدمان نرمال است و امروزه در تمامی زیر ساخت های شبکه استفاده می گردد. پس ساختار نوع B برای ما اهمیت زیادی دارد. شما هم سعی کنید که اصول رنگ بندی را به همین شکل به خاطرتان بسپارید.

خوب حالا به سراغ جدول کاربرد هر رنگ در سوکت برویم که تصویرش را می توانید مشاهده کنید. در واقع در این قسمت ما متوجه می شویم که رنگ های سفید نارنجی و نارنجی کار ترنسمیت و انتقال اطلاعات را انجام می دهند.

هر کدام از این رنگ ها مثبت و منفی دارند. برای همین ما باید این رنگ ها را درست روی سر سوکت نصب کنیم. حالا ما روی سرعت ۱۰/۱۰۰ عملاً به آبی و سفید آبی و قهوه ای و سفید قهوه ای نیازمندیم. اما روی سرعت ۱۰۰۰ ما به تمام این رشته ها نیاز داریم.

این نکته را هم بدانید که قهوه ای و سفید قهوه ای معمولاً برای تکنولوژی Poe استفاده می شوند. در واقع این سیم ها معمولا برای برق رسانی به دیوایس هستند و عموماً هم روی ۴۸ ولت برق رسانی می کنند؛ مثل تلفن های Poe و غیره. خوب به سراغ درسنامه ی بعدی برویم که روش نصب استاندارد سر سوکت شبکه می باشد.