آموزش بخش پنجم: تجهیزات زیر ساخت مخابراتی ،کابل های مخابراتی و رنگ بندی آنها
به بخش پنجم آموزش تخصصی مرکز تلفن رسیدیم که قرار است در این بخش از آموزش درباره ی کابل ها مخابراتی و پست های مخابراتی صحبت کنیم.
آنچه در این مقاله می خوانید:
تا اینجای کار با زیر ساخت مخابراتی آشنا شدید و درباره سانترال پاناسونیک نیز صحبت کردیم. اما در این بخش به صورت اختصاصی بخش های اصلی زیر ساخت آنالوگ یا زیرساخت مخابراتی که شامل کابل های مخابراتی، پست های مخابراتی و پریز های مخابراتی می شوند را معرفی می کنیم.
انواع کابل های مخابراتی
کابل های مخابراتی انواع مختلفی دارند مانند کابل های فویل دار، شیلد دار، ژله ای، مهار دار و بسیاری از کابل های دیگر.
ولی کابل هایی که شما در پروژه ها استفاده می کنید، ژله ای نیستند. برای شروع کار فقط به توضیح کابل هایی می پردازیم که نیاز است درباره آنها اطلاعات داشته باشید پس همه کابل ها را به شما معرفی نمی کنیم.
تفاوت کابل داخلی و خارجی
کابل های مخابراتی را به دو بخش کلی تقسیم می کنیم.
- کابل های داخلی (کابل هایی که داخل ساختمان استفاده می شود)
- کابل های خارجی (کابل هایی که برای ارتباط بین ساختمان یا برای اتصال خطوط شهری مخابرات است)
انواع مختلف کابل مخابراتی و محیط‌های استقرار آنها
مثلا مخابرات وقتی که یک خط شهری به شما تحویل بدهد در فضای بیرون ساختمان است که در معرض باد و باران و برف است پس باید روکش محکم و ضخیمی داشته باشد. این کابل ها را اصطلاحاً هوایی می گوییم که نور، هوا، باد و باران، طوفان و برف روی آن اثری ندارد و کابل را خراب نمی کند پس می تواند سالیان سال برای ما کار کند. به این کابل ها، کابل های هوایی می گوییم که معمولاً پوسته مشکی دارند.
اما کابل هایی که داخل ساختمان یا داخل پروژه ها استفاده می کنید کابل های طوسی رنگ یا خاکستری رنگ هستند که با نام کابل های indoor می شناسیم. این کابل ها، فویل دارند ولی معمولاً شیلد ندارند.
در کارگاه های آموزشی پی بی ایکس شاپ ، به شما نشان می دهیم که فویل و شیلد چیست و چه کاری انجام می دهد اما برای شروع کار فقط در همین حد بدانید که بیرون ساختمان از کابل با پوسته مشکی و محکم استفاده می کنیم و داخل ساختمان و پروژه ها که باد و باران و برف و آفتاب نداریم، از کابل طوسی استفاده می کنیم که قیمت پایین تری هم دارند.
تفاوت کابل مخابراتی و کابل برق
کابل های مخابراتی با کابل های برق و موارد دیگر متفاوتند. کابل های مخابراتی معمولاً زوج بندی شدند و رنگ های مختلفی دارند.
شاید تا به حال فکر می کردید این رنگ ها اهمیت یا ترتیبی ندارند. اما چرا آنقدر به هم تابیده شدند یا چرا رنگ ها را یکی انتخاب نکردند؟
کابل های مخابراتی به صورت زوج در کنار یکدیگر قرار گرفتند و مجموعه یک کابل را تشکیل دادند.
زوج کابل های مخابراتی
به طور کلی هر کابل مخابراتی، ۲۵ زوج دارد. که رنگ های آن به ترتیب زیر است:
- زوج یک: رنگش سفید آبی است
- زوج دو: رنگش سفید نارنجی است
- زوج سه: رنگش سفید سبز است.
- زوج چهارم: سفید قهوه ای
- زوج پنجم: سفید طوسی است.
اگر همین طور ادامه بدهیم رنگ های بعدی می شود:
- ۶- قرمز آبی،
- ۷- قرمز نارنجی،
- ۸- قرمز سبز،
- ۹- قرمز قهوه ای
- ۱۰- قرمز طوسی
- ۱۱- مشکی آبی،
- ۱۲- مشکل نارنجی،
- ۱۳- مشکی سبز،
- ۱۴- مشکی قهوه ای،
- ۱۵- مشکی طوسی
- ۱۶- زرد آبی،
- ۱۷- زرد نارنجی،
- ۱۸- زرد سبز،
- ۱۹- زرد قهوه ای،
- ۲۰- زرد طوسی
- ۲۱- بنفش آبی،
- ۲۲- بنفش نارنجی،
- ۲۳- بنفش سبز،
- ۲۴- بنفش قهوه ای،
- ۲۵- بنفش طوسی
ترتیب این رنگ ها را به صورت تجربی باید به خاطر بسپارید و نیازی نیست در وهله اول رنگ ها را حفظ باشید ولی سعی کنید از همین لحظه ترتیب رنگ ها را به خاطر بسپارید.
کابل های مخابراتی و انواع کابل مخابراتی
راهکار حفظ کردن ترتیب رنگ های کابل مخابراتی
در رنگ بندی کابل های مخابراتی ما دو بخش داریم سمت چپ و سمت راست که سمت چپ، رنگ های اصلی هستند و سمت راست رنگ فرعی.
تفاوت شان این است که رنگ های اصلی عوض می شوند ( سفید و قرمز و مشکی و زرد و بنفش) و رنگ های فرعی مدام در حال تکرار هستند (آبی، نارنجی، سبز و قهوه ای و طوسی).
در واقع شکل سمت چپ و راست یکی هستند. فقط نوع نمایش آنها فرق می کند .سمت راستی برای یادگیری خیلی راحت است.
رنگ سفید، قرمز، مشکی، زرد و بنفش این ها رنگ های اصلی هستند که به هر کدام ۵ کابل اختصاص داده شده است.
بنابراین رنگ اصلی زوج شماره ۱۰ می شود رنگ اصلی دوم پس با قرمز شروع می شود.
یا رنگ اصلی زوج ۲۰ می شود رنگ چهارم یعنی زرد.
شما باید تمام پست ها و زیرساخت مخابراتی را با همین اصول پیاده سازی کنید زیرا تمام زیر ساخت مخابراتی و کابل مخابراتی باید با طبق استاندارد باشد.
در آموزش های قبلی در این مورد صحبت کردیم که اگر اصول و استاندارد کابل های مخابراتی را رعایت کنیم، در عیب یابی اصلاً زمان زیادی نمی برد و در آن واحد می توانیم مشکل را پیدا کنیم.
استانداردی که باید رعایت شود، از همین رنگ ها شروع می شود شما اول باید رنگ ها را بلد باشید تا کابل هایتان را درست پانچ کنید.
طبق این استاندارد، باید اطلاعات زیر را به خاطر بسپارید:
- رنگ های اصلی ( سفید، قرمز، مشکی، زرد و بنفش )
- رنگ فرعی ( آبی، نارنجی، سبز، قهوه ای، طوسی )
سفید آبی را بعنوان اولین زوج می شناسیم و بنفش طوسی را بعنوان زوج ۲۵ و آخرین زوج.
این شماره ها را در پست های مخابراتی می بینیم و با آنها کار می کنیم. ترتیب رنگ ها نیز در کابل های مخابراتی به همین صورت است.
اگر یک کابل مخابراتی ۱۰ زوج داشته باشیم و اصطلاحاً کابل را لخت کنیم یا پوسته کابل را جدا کنیم، ۱۰ زوج سیم داخل کابل ۱۰دقیقاً طبق استاندارد شامل ۱۰ زوج رنگ اول است:
سفید آبی، سفید نارنجی، سفید سبز، سفید قهوه ای و سفید طوسی و قرمز آبی، قرمز نارنجی، قرمز سبز، قرمز قهوه ای و قرمز طوسی.
اگر پوسته یک کابل ۱۵ زوج را جدا کنیم سه رنگ اصلی اول را می بینید یعنی تا مشکی طوسی.
اگر یک کابل ۲۰ زوج را جدا کنید تا شماره ۲۰ می بینید و اگر یک کابل ۲۵ زوج را باز کنید از سفید آبی تا بنفش طوسی می بینید یعنی از شماره یک تا ۲۵ دارد.
زوج ها چه نقشی در کابل مخابراتی دارند؟
فرض کنید کابل ده زوجی در اختیار داریم. به واسطه ی هر یک از این زوج ها می توانیم یک بوق مثل خط شهری را انتقال بدهیم. پس اگر یک خط شهری را از پایین ساختمان تا جایی که سانترال است، انتقال بدهیم، می توانیم از طریق یک زوج کابل آن را به تلفن متصل کنیم.
حداکثر تعداد زوج های کابل مخابراتی و ترتیب رنگ بندی آنها
تعداد زوج های داخل کابل مخابراتی می تواند ۲۰۰ یا حتی ۵۰۰ زوج هم باشد. اما سوال اصلی اینجا است که نحوه رنگبندی این کابل ها طبق استاندارد چگونه است. طبق رنگ هایی که در بالا بیان کردم، ما ۲۵ زوج رنگ داریم، پس اگر یک کابل مخابراتی ۵۰ زوج داشته باشیم و پوسته کابل را جدا کنیم، داخل کابل چه زوج هایی را می بینیم؟
پیش از این گفتیم اگر کابل ده را باز کنیم، دو رنگ اصلی اول را می بینیم و در کابل ۱۵ می شود سه تا رنگ، اگر کابل ۲۰ را باز کنیم، چهارتای اول و کابل ۲۵ می شود پنج تای اول.
فرض کنید که الان ما یک کابل ۵۰ زوج داریم پس قاعدتاً باید دو سری زوج شبیه به هم داشته باشیم یعنی از هر زوجی تکراری داریم یک سفید آبی در یک طرف داریم و یک سفید آبی طرف دیگر که در کل شده ۵۰ زوج.
در کابل های بیشتر از ۲۵ زوج، دور هر ۲۵ زوج، نواری پیچیده شده که رنگ آنها نیز جزو استاندارد است. برای ۲۵ زوج اول، رنگ نوار آبی یا سفید آبی است که به ما نشان می دهد که این ۲۵ زوج اول است و شماره آنها از ۱ تا ۲۵ تعیین می شود.
۲۵ زوج دوم معمولاً نوار نارنجی دارد که با ۲۶ شروع می شود و تا ۵۰ جلو می رود.
اگر کابل، ۱۰۰ زوجی باشد قاعدتاً ۴ سری زوج ۲۵ تایی داریم که ۲۵ تای اول دارای سفید آبی، ۲۵ تای دوم نوار سفید نارنجی، ۲۵ تای سوم سفید سبز و ۲۵ تای چهارم سفید قهوه ای است.
پس این استانداردی است که در کابل های ۲۵ زوج و بیشتر باید رعایت کنیم. به این ترتیب اگر یک کابل ۵۰ زوجی با طول ۱۰۰ متر بین دو ساختمان کشیده شده باشد، وقتی یک طرف کابل را لخت کنیم، دو حلقه ۲۵ تایی می بینیم که دور یک ۲۵ تایی نوار سفیدآبی و دیگری یک نوار سفید نارنجی.
اگر از مجموعه زوج هایی که نوار سفید نارنجی دارد، روی زوج اول که شماره آن ۲۶ می شود بوق ارسال کنیم، در سر دیگر کابل نیز دقیقاً روی زوج ۲۶ بوق فرستاده می شود. پس با رعایت استاندارد، خیلی راحت بوق، دریافت می شود.
استاندارد کابل های مخابراتی به این صورت است و استاندارد دیگری در رابطه با کابل ها وجود ندارد.
کاربرد کابل‌های مخابراتی در دنیای تکنولوژی
کابل های یک پروژه را چطور انتخاب می کنیم؟
برای انتخاب کابلی که در پروژه می خواهید باید ابتدا ظرفیت آن را مشخص کنید که چند زوجی باشد. پس از اینکه ظرفیت کابلتان مشخص شد، برای کابل هایی که در فضای باز هستند، کابل مشکی و برای داخل ساختمان به هیچ عنوان از کابل مشکی استفاده نکنید و از کابل های طوسی استفاده کنید.
چرا از کابل طوسی در داخل ساختمان استفاده کنیم؟
کابل های طوسی نرم هستند و کندن روکش آن ها راحت تر است.
این کابل های مخابراتی در داکت ها خیلی راحت می پیچد.
استاندارد رنگ بندی کابل های طوسی در پست ها و ترمینال کروز به شما کمک می کند.
سطح مقطع کابل های مخابراتی
برای انتخاب کابل های مخابراتی، علاوه بر تعداد زوج و رنگ پوسته باید سطح مقطع آن ها نیز مشخص شود.
سطح مقطع رشته سیم ها با اعداد( ۰۵ و ۰۶) مشخص می شود. صفر شش برای مسافت های طولانی و بالاتر از ۱۰۰ متر است. این کابل در فواصل طولانی، مناسبتر است و به علت سطح مقطع بیشتری بهتر می تواند سیگنال یا بوق را انتقال بدهد.
در داخل ساختمان که کابل با متراژ کمتر از ۸۰ متر مورد نیاز است، کابل های صفر پنج اصطلاحاً جواب گو است و به راحتی می توانید از آنها استفاده کنید.
پس هر چقدر کابل های سطح مقطع سیم مسی بیشتر باشد، برای مسافت های طولانی تر بهتر است و سیگنال شما کمتر ضعیف می شود که البته در قیمت آن هم قطعاً موثر است.
در این مقاله در مورد کابل های مخابراتی صحبت کردیم در جلسات آموزشی بعدی در مورد پست ها و بعد پریز ها صحبت خواهیم کرد.
عالی بود مهندس..خدا قوت….
ممنون از توجه شما
موفق باشید