آی پی (مخفف Internet Protocol) جزو اساسیترین مواردی است که دستگاههای مختلف برای اتصال به اینترنت به آن نیاز دارند. آی پیها هم مانند سایر زیرساختهای مورد نیاز برای اینترنت بروزرسانی میشوند؛ در حال حاضر آی پی ورژن ۶ جدیدترین نوع آدرس اینترنتی است که دستگاههای مختلف از آن استفاده میکنند. رایانههای قدیمیتر از آی پی ورژن ۴ استفاده میکردند، اما به مرور زمان تنوع دستگاههایی که به اینترنت نیاز دارند، بیشتر شد و دیگر IPV4 نتوانست نیاز این دستگاهها را تأمین کند. به همین دلیل نسخه جدیدتر این آدرسهای اینترنتی توسعه پیدا کرد. در این مقاله بررسی میکنیم IPV6 چیست و چه تفاوتی با ورژن قبلی دارد.
آنچه در این مقاله می خوانید:

آی پی چیست؟
همانطور که گفتیم Internet Protocol Address، یک شناسه اختصاصی است که توسط ISPها یا ارائه دهندگان سرویس اینترنت به هر دستگاهی که به شبکه وصل شده، اختصاص میدهد. این آی پی با توجه به عوامل مختلفی مثل سرویس دهنده اینترنت، موقعیت جغرافیایی و نوع سیستمی که از آن استفاده میکنید، تعیین میشود. در حال حاضر سختافزارهایی که از آنها استفاده میکنیم، از دو ورژن ۴ و ۶ پروتکلهای اینترنتی استفاده میکنند. هرکدام از این دو ورژن ویژگیهای خاصی دارند و باهم متفاوت هستند. در این مقاله توضیحاتی درباره نسخه جدیدتر ارائه خواهیم داد و آن را با نسخه قدیمی مقایسه میکنیم.
آی پی ورژن ۶ چیست؟
در سالهای ابتدایی راهاندازی اینترنت، تنها سیستمهای خاصی میتوانستند به این شبکه دسترسی داشته باشند. اما در حال حاضر بسیاری از دستگاههایی که ما روزانه از آنها استفاده میکنیم، به شبکه و اینترنت متصل هستند؛ از تلفنهای هوشمند و کامپیوترها گرفته تا دوربینهای مداربسته و تلویزیونها و تجهیزاتی که از اینترنت اشیاء استفاده میکنند. تنوع دستگاهها و گسترش کاربرد اینترنت باعث شد ورژن جدیدی برای آی پیهای اینترنتی ارائه شود. در حال حاضر این ورژن در کنار IPV4 که نسخه قبلی پروتکلهای اینترنتی بود، مورد استفاده قرار میگیرد.
آی پی ورژن ۶ نوعی آدرس اینترنتی است که به هر دستگاه متصل به شبکه یک IP عددی اختصاص میدهد. تفاوت آن با آدرسهای ورژن قبلی در ظرفیت آن است، با ورژن ششم ما میتوانیم آدرسهایی با طول بیشتر ذخیره کنیم. IPV6 ۱۲۸ بیت طول دارد، بنابراین ما با استفاده از این پروتکلهای تازه میتوانیم ۲ به توان ۱۲۸ آدرس تازه تولید کنیم و هرکدام را به دستگاههای تازه اختصاص دهیم.
آی پی ورژن ۶ برای دستگاههای جدید و اینترنت نسل آینده ساخته شده است و میتواند پاسخگوی پیشرفت تکنولوژی در سالهای آینده هم باشد. البته احتمال اینکه زمانی برسد که به نسخه جدیدتری از پروتکل آدرس نیاز داشته باشیم هم وجود دارد.

ویژگیهای IPV6
مهمترین ویژگیهای آخرین آدرس پروتکل اینترنتی عبارت است از:
- دارای قابلیت رمزنگاری و کدگذاری داخلی با پروتکل Ipsec
- قابلیت پیکربندی اتوماتیک با DHCPv6
- رعایت سلسله مراتب در آدرسدهی و تسهیل مسیریابی در زیرساختهای شبکه
- پشتیبانی از Qos (کیفیت خدمات)
- قابلیت ایجاد تعامل بین نودهای همجوار
- امنیت بالا و پشتیبانی از حریم خصوصی
- دارای فرمت Simpler Header
- قابلیت مدیریت سادهتر به خاطر عدم نیاز به DHCP
- دارای Extension Header
تفاوتهای آی پی ورژن ۶ و آی پی ورژن ۴
به طور کلی ورژن ششم آی پیها با هدف از بین بردن باگهایی که در نسخه چهارم وجود داشت، توسعه داده شد. از طرفی، جهان تکنولوژی به این پروتکل تازه نیاز داشت تا آدرسهای عددی بیشتری برای اتصال دستگاههای مختلف به شبکه در اختیار داشته باشد.
عملکرد کلی هر دو پروتکل V6 و V4 شباهتهای بسیاری به یکدیگر دارد، اما تفاوتهای جزئی که بین آنها وجود دارد، یکی را به پروتکل کاربردی برای آینده و دیگری را به پروتکل نسل قبل تبدیل کرده است. در ادامه به این تفاوتها اشاره میکنیم و توضیحاتی درباره هرکدام از آنها ارائه خواهیم داد.
- تعداد آدرسهایی که میتوان با ورژن ششم تشکیل داد نسبت به آدرسهای ورژن چهارم بیشتر است.
- کدگذاری و رمزنگاری آدرسها در نسخه چهارم اختیاری بود، اما این ویژگی در تمام آدرسهای نسخه ششم وجود دارد و باعث افزایش امنیت آن شده است.
- احتمال از دست رفتن Packet در ورژن ششم کاهش پیدا کرده است.
- از نسخه ششم آدرسهای پروتکل اینترنتی میتوان برای اتصال دستگاههای پیشرفتهای مانند سختافزارهای اینترنت اشیاء استفاده کرد.
- آی پیهای ورژن چهارم سادهتر بودند و به فضای کمتری برای ذخیرهسازی نیاز داشتند، اما تعداد آنها محدود بود و این موضوع برای کاربران و شبکهها مشکل ایجاد میکرد.
- هدرهای ورژن ششم نسبت به ورژن چهارم، ساختار سادهتری دارند و کاربردیتر هستند. در نسخه ششم، هر هدر یک هدر اضافه هم دارد؛ بنابراین زمانی که نیاز به تغییر وجود داشته باشد، به جای تغییر هدر اصلی، میتوانیم در هدر اضافه تغییرات را اعمال کنیم و آن را ارتقا دهیم.
- IPV4 طی سالهای متمادی مورد استفاده قرار گرفته و به یک پروتکل محبوب تبدیل شده است که میلیونها دستگاه از آن پشتیبانی میکنند. جایگزین کردن یک پروتکل قدیمی و محبوب، با مدل تازه به زمان زیادی نیاز دارد. با وجود اینکه نزدیک به سی سال از معرفی ورژن ششم میگذرد، اما هنوز هم بسیاری از دستگاههای موجود با ورژن چهارم کار میکنند و نمیتوان آن را از رده خارج کرد.
کلام آخر
آی پی ورژن ۶ آخرین نسخهای است که ارائه شده، اما چندان هم جدید نیست. این نسخه از اواسط دهه ۱۹۹۰ میلادی معرفی شد و مورد استفاده قرار گرفت. رفته رفته کمپانیهای مختلف، دستگاههای خود را به گونهای توسعه دادند که از این نوع آی پی برای اتصال به شبکه استفاده کند. هرچقدر زمان بیشتری سپری میشود، تعداد دستگاههایی که از IPV6 استفاده میکنند، بیشتر خواهد شد. در حال حاضر هنوز هم میتوانیم سختافزارهایی که از آی پی ورژن ۴ استفاده میکنند را ببینیم، اما احتمالا در سالهای آینده دیگر خبری از این سختافزارها نخواهد بود.
در این مقاله توضیحاتی درباره تفاوت دو نوع آی پی پرکاربرد در حوزه آی تی ارائه دادیم. اکنون میدانید نسخه ششم آدرس پروتکلهای اینترنتی چه مزیتهایی نسبت به نسخه چهارم آن دارد و چرا میتواند پاسخگوی نیاز کاربران امروزی باشد. در مجموعه PBXshop شما میتوانید اطلاعاتی کاربردی درباره قسمتهای مختلف شبکه به دست آورید. همچنین در صورتی که به آموزشهای تخصصی در این زمینه نیاز دارید، میتوانید در دورههای اختصاصی مجموعه ما شرکت کنید و به یک فرد حرفهای در حوزههای مختلف شبکه تبدیل شوید.
دیدگاه شما درباره این مقاله چیست ؟